5 марта, 2024 - 13:59
Былтыр Къабарты-Малкъар къырал университетни колледжлерини бла институтларыны бёлюмлерин къызыл дипломлагъа бошагъанланы араларында «Ата журтлу филология» ызны орус тил эмда битеулю тил билим бёлюмюню магистратурасын жетишимли тауусхан Баразланы Танзиля да барды.
Ол Яникойда ёсгенди эмда Байсолтанланы Алим атлы мектепни алтын майдалгъа бошагъанды. Танзиля эм алгъа медицина ызны сайлап, 9-чу классдан сора колледжге барыр умутлу эди. Алай баллары жетмей, артха школгъа къайтады.
Къызчыкъны жюреги къыйналып тургъанын эслеп, класс башчысы, ингилиз тилден устаз Байсолтанланы Лариса Ахматовна: «Танзиля, сен назмула да жазаса. Филология жаны бла ангылауунг игиди. Сагъыш этип, ол жанына эсинги бурурму эдинг. Колледжге кирмегенликге, жашау аны бла тауусулмайды», – деп жапсарады. Баям, адамны жашауунда аллай чакъланы – кимге тюберигинги, ким къаллай сёз айтырыны магъанасы терен болур. Бюгюнлюкде Танзиля сокъуранмайды устазына тынгылагъанына, аны насийхаты бла орус тилни сайлагъанына.
Гитчелигинден атасыны эгечи Тамара окъугъан жомакълагъа сюйюп тынгылагъанды. Алада сёзле къалай жазылгъанлары, къайсы харфны ызындан къайсысы баргъаны анга сейир эдиле.
Бир къырал экзаменлени бергенинде да абызырамагъанды. «Къолума къаламны алгъанымлай окъуна, аллай бир заманны хазырланып тургъан эсем, къалай жазаллыкъ тюйюлме деп, битеу сагъышымы сынауну кесине бургъан эдим», - дейди. Орус тилден ЕГЭ-ге тюшюндюрген устазы Жолабланы Мадина Магометовнагъа да ыразылыгъын билдиреди. Аны хайыры бла орус тилден, бирси экзаменледен да бийик балла алып, майдалгъа тийишли болады, КъМКъУ-гъа бакалавриатны бюджет бёлюмюне киреди.
Студент кезиуюнден да дерследе иги окъугъанындан сора да, вузну жамауат ишине тири къатышханды. Волонтёр клубуну келечиси болуп, ауругъан сабийлеге, къартлагъа саугъала бла баргъанланы, алагъа деп тюбешиуле къурагъанланы араларында эди. Андан сора да, «Машук» форумлагъа волонтёрлукъ жаны бла дайым да къатышханлай тургъанды. Бакалавриатны да Танзиля къызыл дипломгъа бошагъанды. Аны таууса туруп, белгили алимибиз, филология илмуланы доктору Кучукланы Зухура Ахметовнаны илму башчылыгъында «К проблеме интертекстуальных связей семь русских Гамлетов» деген темагъа диплом ишни жазгъанды.
Ббу теманы андан ары бардыра, магистратурада билимин ёсдюргенди. Белгилегенибизча, аны да жетишимли бошагъанды. Окъугъан кезиуюнде, Зухура Ахметовнадан сора да, филология илмуланы докторлары Башийланы Светлана Къонакъбиевнадан, Мусукаланы Анжела Хамитовнадан юлгю алгъанын, аладан аслам затха тюшюннгенин да айтады.
Хунерли къызчыкъ тёртюнчю курсда болгъанында, кеси билгенни башхалагъа юйрете, билим бериуде ишлеп башлагъан эди. Бюгюнлюкде уа ол Нальчикде «Лингвист» атлы арада ёсюп келген жаш тёлюню орус тилни жашырынлыкъларына тюшюндюреди, андан сора да, аланы ОГЭ-лени жазаргъа юйретеди. Жай кезиуде мында дагъыда лагерь къуралгъан заманда жашлагъа бла къызлагъа жамауат аллына чыкъгъанларында буюкъмай, къалай шатык сёлеширге боллугъун ангылатады.
Филология илмуну юсюнден айта, бюгюнлюкде жашау тарихлеге бурулгъанча, асламысында компьютер технологияла хорлагъанча кёрюне эсе да, тил бла кюрешген адамла хар заманда да керек болгъанлай къаллыкъларын, алагъа хурмет да энчи болгъанын чертеди. Бу усталыкъны алгъанла бир заманда да ишсиз турмазлыкъларын, ала бюгюнлюкде жаланда устаз угъай, журналист, копирайтер, диктор да болаллыкъдыла, дейди. Жаш тёлю филологиягъа эс бургъанын белгилей, юлгюге кеслерини курсларын келтирип, бакалавриатны бошагъан онбеш адам школлагъа устазла болуп баргъанларын ахшы шартха санайды.
– Универистет Россейде эм ахшы жюз окъуу юйню тизмесине киргени бошдан тюйюлдю. Ол хунерлилени айнытхан майданды, мында не жаны бла да билиминги, фахмунгу ёсдюрюр онгла асламдыла, жаланда аланы хайырлана билирге керекди, – дейди ушакъ нёгерим.
Андан сора да, жаш адамны жюрегинде бир мураты бар эсе, анга жетер ючюн, тохтамай, эрикмей кюреширге кереклисине да ийнанады. Усталыгъында алыкъа ол ал атламларын эте эсе да, анга сабийле бла ишлеген хычыуунду. Ёсюп келгенлени жарыкъ кёллюлюклери, кёп затха юйренирге излегенлери, не жаны бла да хунерлерин айнытыргъа угъай демегенлери да анга ишин сюйюп бардырыргъа кёл бередиле.
Танзиля бош заманында назмула да жазады, сурат ишлеуню да жаратады. Бу жумушла аны арыгъанын кетереди, кесини заманнга, дуниягъа да кёз къарамын ачыкълайдыла.
Ол алыкъа устазлыкъ жолунда ал атламларын этгенликге, Танзиляны окъуулулугъун, билимин кёпле эслегендиле. Мындан арысында уа аны окъуучуларыны, жетишимлери бла айтылырына, хурметли педагогларыбызны санына кесини энчи ызы, хаты бла да къошулуруна ышанабыз.