23 апреля, 2024 - 15:32
Бизни бюгюннгю ушакъ нёгерибиз Гелястанланы Миланады. Ол Хасанияда 16-чы номерли школну айырмалы бошап, Ставрополь шахарда Шимал-Кавказ федерал университетни юристлени хазырлагъан бакалавриат бёлюмюнде окъуйду.
- Милана, уголовный-эркинликли жаны бла усталыкъ берген ызны сайлагъанса. Аны сейири недеди, артда иш табыллыгъына ышанамыса?
- Бу усталыкъны сайлап, юристлени хазырлагъан бёлюмлеге киргенликге, аланы араларында къайры окъургъа барыргъа билмей, артда вузну бошасам кёрюрме деген сагъышлары болгъанла да тюбейдиле. Баям, кесим да эм алгъа аллайладан бири болгъанма. Школну алтын майдал бла тауусуп, Бир къырал экзаменледен да бийик балла алгъанымы хайырындан бюджет бёлюмге тюшгенме.
Дерслени барысындан да «бешле» алгъанлыкъгъа, биринчи курсда бу усталыкъны сайлагъаныма экили болуп, жюрегим иги тартмай тургъанма. Алай практикагъа жюрюп башлайгъанда, сюдлеге, адвокатланы палаталарына, иш юсюнде бу усталыкъны не бла байламлы болгъанына тюшюне, окъуууму да магъанасын ангылайма. Мында дерсге хазырланмай барыргъа жарамайды, жетишалмагъанны къыстайдыла.
- Студент жашауну уа жаратамыса, бюгюннгю студент къаллай болургъа керекди?
- Ал кезиуде юйден узакъда болгъаным къыйын кёрюне эди. Студент жашауну уа жаратама. Адам кесине ёмюрлюкге тенглик эталлыкъ шуёхланы да жашаууну ма бу кезиуюнде табады. Сёз ючюн, Дюгерден къызчыкъ Алина Джыккаева бла шуёхлукъ жюрютебиз. Аны бла биринчи курсдан бери бирге окъуйбуз. Бир бирибизге къонакъгъа барыучубуз. Аланы адет-тёрелери да сейирдиле, бютюнда юч тюрлю пирогларын хазырлагъанлары, алагъа берген магъаналары да.
- Жаш тёлю адет-тёрелени юслеринден билирге, тутаргъа итинеди деп айталлыкъмыса?
- Мен окъугъан шахарда къарачай-малкъар жаш тёлюню «Алан-Ставрополь» деген маданият арасы къуралгъанды да, заманыбыз болса, ары да барыучубуз. Анда «Алан той» деген ат бла тюбешиуле да къураладыла. Сора жаланда тепсеуле бла чекленип къалмай, алада жаш тёлюню, нарт сёзлени, айтыуланы, элберлени дегенча, къалай билгенлерине да эс бурулады. Ары Малкъардан, Къарачайдан жырчыла да келиучюдюле.
Бу шахарда бийик билим берген юйлеринде окъугъан таулула, къарачайлыла да бир бирге эгечлеча, къарындашлача болгъанбыз, болушлукъ керек болса, барыбыз да бирден къайгъырабыз.
- Дерслеринге, кесинг айтхан маданият арагъа жюрюгенингден сора уа не бла кюрешесе?
- Биринчи курсдан да илму ишле жазама. Быйыл уголовный иш бла байламлы статьяны илмуланы доктору Елена Артамонованы башчылыгъында хазырлап, университетни кесинде къуралгъан конференциягъа къатышханма. Андан сора да, былтыр аллай ишни Григорий Чечельни таматалыгъында жазып, биринчи даражалы диплом бла саугъаланнганма.
Илму бла андан ары да кюрешгенлей турургъа ыразыма. Аны ючюн а бакалавриатны бошап, энди жангы окъуу жылда магистратурада, ызы бла уа аспирантурада билимими ёсдюрюр умутдама. Илму даражам болса да сюеме, аны ючюн а тийишлисича окъургъа, ишлерге кереклисин ангылайма. Билимими ёсдюргенден сора республикагъа къайтыргъа сюеме. Кесими туугъан жеримде жамауатыбызгъа болушлукъ этерге да.
- Биз билгенликден, интернетде «Балкариано» деген ат бла бетлени къурагъанса. Аны не акъыл, хыйсап бла бардыргъанынгы юсюнден толуракъ айтсанг эди?
- Ол зат бла эки жылдан асламны кюрешеме. Эм алгъа къысха чамчыкъла къурап, аланы салып башлагъан эдим. Ала уа кесибизни адет-тёрелерибиз бла байламлыдыла, кеслерин да малкъар тилде, орусча да жазама. Эм алгъа анга тенглерим, ызы бла уа бирсиле да къошулгъандыла. Аланы окъугъанла ишни юсюнден кеслерини оюмларын да билдиргендиле.
Назмучуларыбызны чыгъармаларын, таулу жырланы текстлерин да салама. Асламысына таулуланы эрттеден келген затлары сейир болады. Суратла, кийимле, неда жашау турмушда жюрютюлген башха затла да алай.
- Тилибизде шатык сёлешгенинг бла къууандыргъан да этдинг.
- Кертисин айтсам, окъуугъа кирген ал кезиуюмде малкъар тилде иги сёлешалмагъанма. Къарачайлы къызчыкъ бла эки жылны ичинде бирге фатарда тургъанымда, кесиме айып эте, аны сёлешгени сейир кёрюне, алай бла кесибизни тилибизни билирге, ангыларгъа тартылгъанма.
- Жашауда нени багъалайса?
- Тёгерекге къарай, сагъыш этсем, ырысхыгъа, къолайлыкъгъа асыры бекми табынабыз деригим келеди. Инсаннга керти да чынтты байлыкъ – ол эм алгъа аны кесини адамлыкъ ышанлары, анасыны-атасыны саулугъу эмда жюрек тынчлыкъды. Дагъыда дунияда мамырлыкъ болса. Аммабыз Атайланы Зояны, туудукъла аны Маний деп къубултабыз, барлыгъы, аны таныгъаным да манга насыпды. Сабийлигим аны биргесине озгъанды. Гитчелигимде белляу айтханы окъуна эсимдеди. Аны халал жюреклилигин, огъурлу адам болгъанын кесим ёсгенли бютюн ангылагъанма. Нальчикге келсем, сюйген азыкъларын алып, эм алгъа ыннамы кёрюрге ашыгъама.